Pojęcie Lean Thinking, a więc „myślenie w kategoriach Lean” lub „szczupłe myślenie” pojawia się zawsze, gdy mowa o transformacji Lean. Na czym polega?
Jest to pięcioetapowy proces myślowy zaproponowany przez Womacka i Jonesa w 1996 roku, który ma na celu przeprowadzenie menedżerów przez proces wdrażania koncepcji szczupłego wytwarzania. Składa się on z następujących etapów:
- Określ wartość z punktu widzenia końcowego klienta dla każdej rodziny produktów.
- Zidentyfikuj wszystkie kroki w strumieniu wartości dla każdej rodziny produktów, eliminując, o ile to możliwe, wszystkie etapy niedodające wartości.
- Ustaw wszystkie kroki dodające wartość w sekwencji, blisko siebie, aby umożliwić gładki przepływ produktu do klienta.
- Kiedy przepływ zostanie wdrożony, pozwól klientom wyciągać wartość od poprzedzającego ich procesu w górze strumienia wartości.
- Po tym, jak wartość zostanie określona, strumienie zostaną zidentyfikowane, marnotrawstwo usunięte oraz wdrożone zostaną przepływ oraz ssanie, powtarzaj ten proces i kontynuuj go aż do chwili, gdy osiągniesz perfekcję, tj. stan, w którym perfekcyjna wartość tworzona będzie bez jakiegokolwiek marnotrawstwa.
W 2007 Womack i Jones uprościli wymienione pięć etapów do celu, procesu i ludzi (ang. purpose, process, people):
Cel: Zasadniczym celem każdej organizacji oraz pierwszym krokiem w jakimkolwiek procesie myślowym opartym na przesłankach Lean Thinking jest prawidłowe określenie wartości, której poszukuje klient. Ma ona na celu kosztowo efektywnie rozwiązać jego problemy, organizacji zaś umożliwić pomyślny rozwój.
Proces: W chwili gdy cel jest jasno sprecyzowany, należy skoncentrować się na procesie (strumieniu wartości), który służy jego osiągnięciu. Zazwyczaj składa się na to połączenie działań realizowanych w trzech procesach: rozwoju produktu i procesu, realizacji potrzeb od zamówienia do dostawy oraz wsparcia produktu i klienta w trakcie całego cyklu użytkowania wyrobu. Te podstawowe procesy funkcjonują sprawnie dzięki procesom wspierającym, realizowanym w obrębie każdej organizacji.
Proces idealny to proces, w którym każde działanie lub krok jest:
- Wartościowy (ang. valuable): oznacza to, że klient jest gotów zapłacić za ten krok, ponieważ dodaje (tworzy) on wartość, a zatem nie zaakceptowałby on również jego usunięcia.
- Zdolny (ang. capable): dostarczający dobre rezultaty za każdym razem.
- Dostępny (ang. available): umożliwiający skorzystanie z niego zawsze, kiedy potrzeba.
- Odpowiedni (ang. adequate): mający zdolność pozwalającą utrzymać ciągłość pracy (produkcji).
- Elastyczny (ang. flexible): umożliwiający przetwarzanie w procesie wielu produktów z danej rodziny, bez konieczności grupowania w partie i bez niepotrzebnych opóźnień.
Oprócz tego w idealnym procesie poszczególne kroki połączone są ze sobą przez:
- Przepływ (ang. flow): tak, aby produkt lub usługa mogły być bezzwłocznie przemieszczane z jednego etapu do kolejnego.
- Ssanie (ang. pull): tak, by proces w dole strumienia wartości otrzymywał dokładnie to, czego potrzebuje od procesu poprzedzającego (procesu w górze strumienia wartości), w przypadku gdy przepływ ciągły nie jest możliwy do wprowadzenia.
- Poziomowanie (ang. leveling): realizowane za sprawą tzw. stymulatora w górę strumienia wartości, co ma na celu „wygładzenie” w procesie produkcyjnym wahań w zamówieniach, przy nieprzerwanej realizacji zleceń i potrzeb klienta.
Ludzie: Po zidentyfikowaniu procesów podstawowych i pomocniczych, wymaganych w celu tworzenia wartości dla klienta, należy przypisać odpowiedzialność za każdy ze strumieni wartości. Menedżerowie strumienia wartości muszą angażować i integrować wszystkie osoby mające styczność ze strumieniem wartości oraz odpowiednio ukierunkowywać ich starania, aby czynione wysiłki dawały oczekiwany przez klienta efekt. Powinni oni również ciągle doskonalić swoje strumienie wartości, podnosząc ich efektywność do poziomu wyznaczonego przez mapy stanu przyszłego. W tym celu konieczne są:
- Strategiczny plan dla przedsiębiorstwa (ang. master plan), nazywany też rozwinięciem polityki firmy lub rozwinięciem jej strategii (ang. policy deployment).
- Częste cykle usprawniania dla każdego z procesów, realizowane przy użyciu analiz i raportów A3, zawierających m.in. dane w postaci map strumieni wartości.
- Praca standaryzowana wraz z ustandaryzowanym zarządzaniem dla każdego kroku w każdym procesie.
Aby dowiedzieć się więcej, sięgnij po nasze książki: Zarządzać znaczy uczyć, Jak przełożyć strategię na skuteczne działania, Naucz się widzieć, Zobaczyć całość strumienia wartości.